ก้านจอง

• ราคาผักก้านจอง (ตลาดสี่มุมเมือง)

ผักก้านจอง/ตาลปัตรฤาษี

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Limnocharis flava (L.) Buchenau)

ชื่อสามัญ : Limnocharis flava (ตาลปัตรฤาษี บอนจีน นางกวัก ตาลปัตรยายชี ก้านจอง ผักพาย)

วงศ์ : Limnocharitaceae

คุณค่าทางอาหาร

ก้านจอง/ตาลปัตรฤๅษี 100 กรัม ให้พลังงานต่อร่างกาย 14 กิโลแคลอรี่ ประกอบด้วยเส้นใย 0.8 กรัม แคลเซียม 7 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 2 มิลลิกรัม เหล็ก 0.5 มิลลิกรัม เบต้า-แคโรทีน 501 ไมโครกรัม วิตามินบีหนึ่ง 0.03 มิลลิกรัม วิตามินบีสอง 0.08 มิลลิกรัม ไนอาซีน 1.2 มิลลิกรัม วิตามินซี 13 มิลลิกรัม (ขอบคุณข้อมูลจากวิกิพีเดีย)

สรรพคุณ

ช่วยเจริญอาหาร และป้องกันไข้หัวลม (เป็นช่วงเปลี่ยนฤดู หรือสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง ทำให้ร่างกายปรับสภาพไม่ทัน) นอกจากผักก้านจองแล้ว อาหารที่ช่วยป้องกันไข้หัวลม คือ ต้มโคล้งใบมะขามอ่อนกับหัวปลาช่อน และแกงส้มดอกแค 

 

ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มปลูกถึงเก็บเกี่ยวผลผลิต 70-80 วัน ช่วงฤดูฝน ผักก้านจองจะออกดอกและเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว

นอกจากนี้ ผักก้านจองทั้งต้นยังใช้ทำปุ๋ยพืชสดและใช้เป็นอาหารสัตว์ เช่น โค กระบือ ได้อีกด้วย

ปลูกผักก้านจองขายสร้างรายได้ 300 – 500 บาทต่อวัน

ผักก้านจอง ( ตาลปัตรฤาษี) เนื่องจากผักชนิดนี้เป็นผักที่ขึ้นเองตามธรรมชาติดังนั้นการดูแลรักษาจึงไม่ใช่ปัญหา จะมีการใส่ปุ๋ยหมักลงไปบ้างในตอนแรกและพอเริ่มตัดได้ก็ให้เพิ่มน้ำขึ้นเหนือดินไม่เกิน 10 เซนติเมตร ประมาณ 1 เดือนก็สามารถเก็บมารับประทานหรือขายได้

ผักก้านจองเป็นพืชล้มลุกอายุการเก็บเกี่ยวนานหลายปีและชอบขึ้นในที่น้ำตื้นลำต้นเป็นเหง้าขนาดเล็กอยู่ใต้ดินส่งใบขึ้นมาเหนือน้ำ ก้านใบยาวเป็นเหลี่ยมอวบใหญ่ ตัวใบแบนมีขนาดใหญ่เป็นรูปไข่หรือรูปรีป้อมฐานใบเป็นรูปหัวใจดอกสีเหลืองออกเป็นกระจุกที่ปลายก้านช่อประมาณ 7-10 ดอก ก้านช่อดอกมีลักษณะคล้ายก้านใบ กลีบดอกบางเป็นรอยยับย่น มี 3 กลีบ กลีบเลี้ยง 3 กลีบ ผลกลมเกิดรวมเป็นกระจุก เมล็ดสีน้ำตาลหรือออกดำ

การขยายพันธุ์ : การขยายพันธุ์ผักก้านจองหรือว่าผักตาลปัตรฤาษีที่ได้ผลดี คือการปักชำ โดยการใช้ต้นอ่อนแยกไปปักชำตามแหล่งน้ำ หรือบริเวณที่จัดเตรียมไว้ 

การเตรียมสถานที่ปลูก : ครั้งแรกปรับที่ให้เสมอแล้วไถหนึ่งรอบ แล้วคราดปรับดินให้เรียบ เสร็จแล้วระบายน้ำออกให้เหลือประมาณ 5 ซม. เมื่อได้ระดับน้ำที่ต้องการแล้วให้หว่านปุ๋ยรองพื้นเป็นปุ๋ยคอก เสร็จแล้วนำพันธุ์ที่ได้จากธรรมชาติเป็นกอมาแยกออกให้เหลือประมาณ 2 ต้นแล้วนำไปปักชำระยะห่าง 50*50 ซม.ประมาณ 30 วันก็จะเริ่มแตกกอ หลังจากนั้นให้ระบายน้ำเข้าเพื่อที่เร่งให้ผักยืดหนีน้ำทำให้ผักยาวและอวบ หลังจากนั้นก็สามารถเก็บจำหน่ายได้

การเก็บเกี่ยว : การการเก็บเกี่ยวนั้นสามารถเก็บได้ทุกฤดูกาล ต้นอ่อนผักก้านจองและดอกอ่อนของผักก้านจองสามารถรับประทานเป็นผักสดกับส้มตำ ลาบก้อยน้ำพริกและยังทำเป็นผักสุกโดยการลวกเป็นผักจิ้มน้ำพริกรสชาติอร่อย

การตลาด : ผักก้านจองจะมีรสหวานมันและออกขมเล็กน้อยช่วยเจริญอาหาร กองโภชนาการกระทรวงสาธารณสุขได้วิเคราะห์ส่วนเรื่องรายได้นั้นคุณลุงบอกว่า ในพื้นที่ 2 ไร่นั้น สามารถเก็บได้ทุกวัน วันละ 300-500 บาท ส่วนเรื่องตลาดนั้นมีแม่ค้าขายส้มตำรับชื้อทุกวัน ทำให้ตอนนี้ครอบครัวเริ่มที่จะพออยู่พอกินบ้างแล้ว

แหล่งอ้างอิง :

คุณเตียงคำ แสงโคตร อายุ : 62 ปี

ที่อยู่ : 228 หมู่ที่2 ตำบลโนนสะอาด อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น

ขอบคุณข้อมูลจากhttp://www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=6305&s=tblplant

การปลูกผักพาย

ผักตบใบพาย ผักช้อน ผักค้นจ่อง คันจอง ตาลปัตรฤษี นางกวัก

สรรพคุณและการบริโภค

รสหวานมันออกขมเล็กน้อย ช่วยให้เจริญอาหาร สรรพคุณป้องกันไข้หัวลม

รับประทานใบเป็นผักสดกับ ส้มตำ ลาบ ก้อย หรือลวกจิ้มพริกก็ได้ 

การเตรียมพันธุ์ ปลูกโดยใช้เมล็ดพันธุ์ อัตรา 3-5 ก.ก./ไร่(ราคากิโลกรัมละ2500-6000 บาท)

การเตรียมแปลง (ใส่ปุ๋ยคอกอัตรา 1 ตัน/ไร่ )

1.ไถดะ ปล่อยน้ำท่วมแปลงทิ้งไว้ 7-15 วัน

2.ไถแปร , คราดปรับพื้นที่ให้สม่ำเสมอได้ระดับเดียวกัน ทำเทือกหว่าน

เมล็ดพันธุ์อัตรา 3-5 ก.ก./ไร่ ผสมดินทรายหว่านทั่วแปลง แล้วปล่อยน้ำท่วมขังสูงประมาณ 5 ซ.ม.นาน 15 วันแล้วปล่อยน้ำออกให้เหลือดินแฉะ ๆ กระตุ้นการงอกของเมล็ดประมาณ 2-3 วัน ปล่อยน้ำเข้าท่วมแปลงระดับ 5 ซ.ม.รักษาระดับน้ำไว้อย่าให้แห้งจนเก็บเกี่ยวผลผลิต

การดูแลรักษา กำจัดวัชพืชโดยวิธีการถอน ใส่ปุ๋ยคอกจุดที่ไม่ค่อยงาม

การเก็บเกี่ยว เลือกเก็บผักที่งามมีใบประมาณ 3-4 ใบนำมาล้างทำความสะอาดแล้วมัดเป็นกำ

นำไปส่งตลาด  ราคาจำหน่าย ประมาณ 14-25 บาท/ก.ก.

สถานที่ติดต่อ กลุ่มผู้ปลูกผักพายบ้านสระแก้ว หมู่ 5 ตำบลโคกกลาง อำเภอพนมดงรัก

จังหวัดสุรินทร์

ขอบคุณข้อมูลจากhttp://alangcity.blogspot.com/2013/01/blog-post_9576.html

• เมนูอาหาร วิธีทำ เมนูตำซั่ว ข้าวปุ้นฮ้อนกับก้อยผักพาย แซ่บสะเด็ด (http://women.kapook.com)
• ก้อยผักก้านจอง (www.thaiesarnrecipes.com)

วิธีทำ

นำผักก้านจองหรือว่าผักพายบ้านเฮาไปปิ้งไฟ ให้สุกพอมีกลิ่นหอมจักหน่อย หลังจากนั้นกะนำไปหั่น เป็นชิ้นยาวพอประมาณใส่ชามพักไว้ นำเห็ดฟางไปเสียบใส่ไม้คือกันกับเสียบลูกชิ้น จากนั้นกะเอาไปปิ้งพอสุกแล้วกะนำมาหั่นเป็นชิ้นดอกหนึ่ง สิผ่าครึ่งหรือ ผ่า 3 – 4 กะได๋ แล้วกะนำไปเทรวมกันกับผักก้านจอง ปรุงรสด้วย ข้าวคั่ว พริกป่น หัวหอม มะนาว น้ำปลา สุดท้ายตามด้วยแป้งนัวหรือว่าผงชูรส เป็นอันเรียบร้อย